Do najważniejszych  zbóż dostarczających ziarna należą: pszenica, ryż, kukurydza, żyto, jęczmień, owies, proso, sorgo i gryka. Według prawidłowych zasad żywienia człowieka produkty zbożowe stanowią podstawę piramidy żywieniowej i powinny znajdować się w codziennej diecie w największej ilości.

Produkty zbożowe są źródłem węglowodanów, witamin, białka, składników mineralnych i błonnika. Ich wartość odżywcza zależy od rodzaju i jakości ziarna, stopnia usunięcia okrywy owocowo-nasiennej iziarna oraz technologii otrzymywania produktu.

Przetwory zbożowe mogą być uzyskane przez większe lub mniejsze obłuszczenie ziarna, pokrajanie go, zmiażdżenie lub zmielenie. Stosowane są procesy z zastosowaniem wysokiej temperatury, wody lub ciśnienia oraz dodawanie dodatków podnoszącychwalory odżywcze i smakowe produktów. Większość białka, tłuszczu iładników mineralnych zawartych w ziarnie znajduje się w zarodku oraz w cienkiej warstwie komórek, tuż pod okrywą owocowo-nasienną. Podczas procesu obłuszczania ziarna warstwa ta prawie w całości zostaje usunięta, w postaci otrąb, a mąka lub kasza zawiera głównie skrobię. Również obróbka termiczna ziarna może powodować zmniejszenie ilości witamin.

Znaczenie produktów pełnoziarnistych

Wynikiem przemiału i oczyszczania jest utrata składników odżywczych i innych substancji ochronnych, obecnych w żych ilościach w otrębach i zarodku. Składniki, które są zawarte w produktach zbożowych pochodzących z pełnego przemiału to między innymi witamina E, zespół witamin B oraz takie składniki mineralne jak selen, cynk, miedź, żelazo, magnez i fosfor. Ponadto produkty pełnoziarniste zawierają białko, węglowodany złożone oraz takie substancje mające działanie ochronne jak lignany (fitoestrogeny roślinne chroniące przed chorobami układu krążenia i chorobami nowotworowymi). Wszystkie te składniki działają wspólnie w „pakiecie”, aby wzmocnić zdrowie i zapobiegać wystąpieniu chorób.

Biała żywność to powoduje gwałtowny wzrost stężenia glukozy w naszym krwiobiegu. Takie zachowanie niesie Naszemu organizmowi szkody a mianowicie dochodzi do wahań cukru we krwi, wilczego petytu na produkty zawierające cukry a co najważniejsze i zarazem najgorsze dochodzi do przyrostu masy ciała.

Nieznane rodzaje zbóż

Szarłat (Amaranthus) - jego nasiona pod względem najważniejszych składników odżywczych przewyższają nawet pszenicę. Reguluje biosyntezę cholesterolu, co zapobiega chorobom układu krążenia. Zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe, które zmniejszają ryzyko chorób serca i rozwój miażdżycy, a także ma wysoką zawartość białka. Szarłat nie zawiera glutenu, natomiast ma dużo skwalenu – lipidu opóźniającego procesy starzenia, łatwo przyswajalnego żelaza, wapnia i magnezu. Ma też dużo błonnika i znaczną zawartość witamin z grupy D oraz A, E, i C. W Polsce ponad 90% upraw znajduje się na Lubelszczyźnie. Od pewnego czasu znów cieszy się popularnością, jako surowiec na mąkę i kaszę nie zawierającą glutenu, a więc przydatną dla osób (zwłaszcza dzieci) uczulonych na tę substancję. Chętnie spożywany też przez wegetarian, gdyż posiada wszystkie aminokwasy egzogenne.

Nasionami amarantusa płacono podatki, a figurki wypiekane z szarłatowej mąki składano w ofierze bogom. Nie spodobało się to europejskim misjonarzom, więc na długie lata zakazano uprawy tej rośliny. Wskutek tego nie rozpowszechnił się w Europie tak szybko jak kukurydza.

Sorgo (Sorghum) - rodzaj z rodziny traw liczący ok. 25 gatunków występujących na obszarach tropikalnych. Kilka gatunków ważnych roślin uprawnych, zbożowych, dostarczających nasion jadalnych, pastewnych i przemysłowych, światowa produkcja wynosi 60,6 mln t (1994).
Zastosowanie:
Niektóre gatunki są bardzo wartościowymi roślinami żywieniowymi, ponieważ zawierają do 13% białka oraz witaminy z grupy B.
Liście wykorzystuje się jako paszę dla bydła, a ziarno przerabia na kaszę i mąkę, z której robi się placki.
Z sorgo wykonuje się napój alkoholowy podobny do piwa albo wódki (rozmaite odmiany): gaoliang.
Sorgo dostarcza także materiału do wyrobu mioteł i szczotek (tzw. szczotek ryżowych), źdźbła służą jako opał, materiał budowlany i do stawiania płotów.

Miłka abisyńska (Eragrostis abyssinica), nazywana też tefem, teffem, trawą abisyńską - gatunek rośliny zbożowej z rodziny wiechlinowatych, naturalnie rosnący w północno-wschodniej Afryce. Zawiera duże ilości błonnika, waliny i wapnia. Ponadto nie występuję w niej gluten co czyni ją odpowiednią dla osób go nie tolerujących. Z miłki wyrabia się mąkę a także używa się jej do przyrządzania wyrobów alkoholowych (np. etiopskiego piwa zwanego tella). Wyrabia się z niej także tradycyjna etiopską potrawę o nazwie injera.

Włośnica (Setaria P. Beauv.) – rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych. Należy do niego ok. 130 gatunków występujących głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Gatunkiem typowym jest Setaria viridis  
W Polsce występuje 6 gatunków jako antropofity zadomowione lub przejściowo dziczejące.